Nakit Yönetiminin Önemi
Değerli okurlar, nakit yönetiminin önemi. İşletme sermayesi unsurları içerisinde nakit anahtar bir role sahiptir. Sabit varlıkların alınıp yatırımların tamanlanması nakitle yerine getirilmektedir. Firmanın çalışmasının sağlanması yine nakit kullanımıyla ilgilidir.Hammedde ve malzemelerin satın alınması, çalışanların ücretlerinin ödenmesi yönetim ve her türkü gider ödemelerinin yerine getirilmesi yine nakit gerektirmektedir.
Nakit ayrıca firmaya borç verenlerin, verdikleri kredilerin anapara ve fazi ödemelerinde, devlete vergi ödenmesinde, firma ortaklarına temettünün verilmesinde ve varlıklar kiralanmış ise kira karşılıklarının ödenmesinde de kullanılmaktadır.
Özetle firmanın günlük faaliyetlerinin yürütülmesinde ve hemen her adımda nakit unsuru kulanılmaktadır. Ancak nakit genellikle kazanmayan unsur olarak kabul edilir. Aynı zamanda net sabit para değerli unsur olduğundan enflasyonist dönemlerde enflasyonun etkisi değerine yansımamaktadır. Firmalar fazla nakit bulundurduklarında değer artışı sağlamaları bir yana ayrıca bulundurulan nakitlerin çeşitli unsurlardan oluşan bir maliyeti vardır.
Maliyetlerin birinci unsuru kullanılan ve firmada tutulan nalit paranın sağladığı kaynağa ödemelerdir. Bu açık maliyet yanında bir de fırsat maliyeti vardır. Firmanın kendi kaynaklarından sağladığı nakitler olsa dahi bu nakitlerin de maliyeti bulunur. Firmanın nakit olarak bulundurduğu unsur, borç ödemelerinde kullanılmış olduğunda borç maliyetlerinden tasarruf sağlanır. Ayrıca makdi doğrudan kasada tutma yerine pazarlanabilir varlıpa dönüştürerek verimlilik elde etmek mümkündür.
Öte yandan varlıklara yatırılarak kullanılmış olduğunda verimliliğe katkısı daha fazla olur ki bütün bu unsurlar naktin fırdsat maliyeti olarak görülür.
Ancak firmanın nakit bulundurmaksızın faaliyetlerini yürütmesi düşünülemez. Nakit yönetimi özellikle finans işletmelerinde işletme yönetimi ile eş olarak dahi görülebilmektedir. Firmaların bulunduracağı nakit tutarının fazla olması ya da az olması çeşitli sakıncalar yaratmaktadır. Bu sakıncaları ortadan kaldıracak biçimde nakit yönetimini amacı, işletmenin finansal yükümlülüklerini yerine getirmese sıkıntıya girmeksizin, faaliyetlerin etkinliğini düşürmeden, kârlılığı mümkün olduğunca arttıracak biçimde bulundurulacak nakit tutarını ayarlamaktır.
Nakit miktarının gerekenden fazla olması ya da gerekenden az olması da çeşitli faktörlerle ilgilidir. Firmanın nakit bulundurması aşağıdakki amaçlara bağlıdır.
- Günlük işlemler için nakit bulundurma,
- İhtiyat için nakit bulundurma,
- Spekülasyon için nakit bulundurmadır.
İşlem amacıyla kullanılacak nakit, firmanın günlük faaliyetleri sırasında hammadde ve malzeme alımı, işçilik ödemeleri, vergi, temettü vb. gibi ödemelerde kullanılsn nakitlerdir.
İhtiyat amacıyla bulundurma beklenmeyen olaylara bağlıdır. Firmanın nakit girişlerinin tam olarak bilinmemesi ve tahsilatların zamanında yapılamaması gibi durumlarda nakşt ihtiyacını karşılamak için bulundurulacak paralardır. Ayrıca belkenmeyen ilave çıkışları gerektiğinde ihtiyat için tutulan nakitler başvurulur.
Spekülasyon amacıyla nakit bulundurma beklenmeyen fiyat artışlarından kazanç elde etmek amacıyla nakit bulundurmadır. Faiz oranlarının yükseleceği , menkulkıymetlerin fiyatlarının düşeceği beklenildiğinde bu değişmelerde yararlanabilmek için nakit bulundurabilirler. Pek çok işletme esas faaliyet alanının dışına çıkma olarak kabul ettiğinden, belirtilen değişmelerden kazanç sağlayacak spekülatif amaçlar için nakit bulundurmamaktadır. Sonuç olarak işletmelerin sadece iişlem ve ihtiyat için nakit ve pazarlanabilir senetleri bulundurdukları kabul edilir.
Bu amaçlar için bulundurulacak nakdin yönetimi aşağıdaki üç soruya cevap vermektedir.
1- İşletmenin ödemeleri, tahsilatı ve bulunduracağı nakitlern dengesi nasıl yönetilecektir?
2- Mevcut nakit durumuna göre, uygun nakit dengesi nasıl sağlanacaktı?
3- Atıl kalan geçiçi fonlar gelir getirici varlıklara nasıl yatırılacaktır?
Firmanın faaliyetlerindeki etkinliği kaybetmeksizin en az nakit miktarının belirlenmesi aşağıdaki belirtilen noktaların analiz edilmesi ile yerine getirilmektedir.
Fonların;
a- Tahsilat ve ödemelerinde etkinlik sağlanması,
b- Uygun işletme nakit dengesinin tespiti,
c- Nakit kullanım ve iç kaynakların optimizasyonu,
d- Artan fazla paraların değerlendirilmesidir.
Nakit Yönetiminin Önemi
Sitemizi sosyal medya hesaplarınızda paylaştığınız için teşekkür ederiz.
İşletme Sermayesinin Yeterli Olmasının Faydaları yazımızı okumak için tıklayınız.
