Muhasebe Hile Türleri Nelerdir?

Türk Muhasebe Ocak 13, 2025 Denetim Dosyası 0 1122 693 kelime - 5 dakika3

Değerli okurlar, muhasebe hile türleri nelerdir? Belli bir amaçla işletmenin işlem kayıt ve belgelerinin bilerek tahrif edilmesine muhasebe hileleri denir. Muhasebe hileleri muhasebe hatalarının tersine bilinçli olarak yapılır. Muhasebe hilesi yapmanın amaçları çok çeşitli olabilir. Bunları şöyle sıralamak mümkündür.

Zimmetin gizlenmesi
Ortakların birbirini yanıltma istekleri
Daha az kâr dağıtma isteği
Yolsuzlıkların gizlenmesi
Hak edilmeyen teşviklerde yararlanma isteği
Vergi kaçırma düşüncesi

Muhasebe hataları kayıtlar üzerinden yapılırken muhasebe hileleri ağırlıklı olarak belgeler üzerinde ve isteyer yapılır. Hileler belgeler üzerinde ve bilinçli olarak yapılması nedeni ile muhasebe sistemi içinde kendiliğinden ortaya çıkması beklenemez.

a) Kasti Hatalar

Muhasebe hataları bilgisizliğe, dikkatsizliğe dayanır. Ancak söz konusu hatalr belli bir amaçla bilerek yapılırsa kasti hata olur ve muhasebe hilesi sayılır.

b) Kayıt Dışı İşlemler

İşletmelerin her türlü işlemm ve kayıtlarının belgelere dayanması gerekir. Bir kısım işlemlerin belgesiz yapılması ve defterlere yansıtılmamasına kayıt dışı işlem denir. Kayıt dışı işlem alış faturası almamak alınan faturayı gizlemek ve satış faturası düzenlememek sureti ile yapılır. Kayıt dışı işlemlerle sağlanan kaynaklarda ya işletme dışında bir yerde toplanır ya da bilançonun poasifinde yer alan kapalı hesaplarda gizlenir.

c) Zamanından Önce veya Sonra Kayıt

Kayıtların VUK hükümlerine göre ( VUK Md. 219) yapılması gerekir.

d) Uydurma Hesaplar

Fiktif kişiler adına uydurma yanıltıcı hessaplar açılmasıdır. Uydurma hesaplar belgenin ve kayıt dışı olarak yapılan işlemleri denkleştirmek amacı ile kullanılır. Gerçek bir kişiye yüksek bir bedelle ancak faturasız satılan mala karşılık ,fiktif bir isme düşük bir bedelle satılmış bir fatura kesilir. Bu suretle fark gizlenmiş olur. Aynı şekilde gerçekte imalata verilen ve mamul mal imal ederek mamul şeklinde faturasız satılmış işlem, uydurma bir kişiye hammadde olarak satılmış gösterilebilir.

e) Belge Sahtekarlığı

Gerçek olmayan bir işlemi olmuş gibi göstermek için düzenlenen belgeye sahte belge denir. Belhge sahterkarlığı iki şekilde gerçekleşir. Birincisi hem belgenin hem de içeriğin gerçek olmamasıdır. İkincisi faturanın kendisi gerçek olup içeriğinin gerçeğe uygun olmamasıdır. Bu gibi hallerde alınan malın miktarı veya fiyatı olduğundan farklı gösterilir. Sonuç olarak alınan belge işlemi gerçek şekli ile göstermez.

f) Bilançonun Maskelenmesi

Bilançonun maskelenmesi belli bir amaca dönük olarak bilançonun olduğundan farklı düzenlenmesidir. Bilanço maskelemenin amacı işletmenin ekonomik ve mali yapısı kârlılık ve likiditesi hakkında yanlış bilgi vermektir veya imaj yaratmaktır.

Bilanço envanter çalışmalarının bir parçası son aşaması olduğundan bilançonun maskelenmesine yönelik işlemler dönem sonunda değerleme sırasında yapılır. Değerleme yapılırken işletmenin mevcut kıymetleri, stokları olması gerekenden yüksek değerlenirse veya amortisman ile karşılık ayrılmasından vazgeçilirse bilanço iyileştirilmiş olur. Kıymetlerin düşük değerlenmesi halinde bilanço olumsuz maskelenmiş olur.

Bilançonun olumsuz yönde maskelenmesinin amacları: